Lastik bakımı aracınız için basit ama etkili bir adımdır. Lastikleriniz, otomobilin yolla doğrudan teması olan tek parçasıdır. Lastikler, aracınızın yol tutuşunu, sürüşünüzü, frenlemenizi ve güvenliğinizi etkiler. Optimum performans için lastiklerin doğru hava basıncına, diş derinliğine, balansa sahip olması ve aracın tekerleklerinin düzgün hizalanması gerekir.
Aracınızı düzenli olarak kontrol etmek, güvenliğinizi ve otomotiv yatırımınızı korumada önemli bir adımdır. İdeal olarak, araç muayeneleri yıllık olarak yapılmalıdır. Lastiklerinizin muayenesi ise aylık olarak yapılmalıdır. Yoldaki çukurların ve enkazların üzerinden geçiyorsanız, soğuk bir iklimde yaşıyorsanız veya düzenli olarak uzun mesafeler kullanıyorsanız, lastiklerinizi daha sık kontrol etmelisiniz.
Uzun bir yolculuktan önce daima lastiklerinizi kontrol edin. Bu kontroller ne kadar sık yapılırsa, lastiğinizdeki çivi gibi küçük bir sorunu bulmak ve daha pahalı ve zaman alıcı bir sorun haline gelmeden düzeltmek o kadar kolay olacaktır.
Lastik Aşınma Belirtileri
Kötü lastik bakımı, erken aşınmasına, lastiğin patlamasına ve hatta patlamasına neden olabilir. Lastiklerin kendileri dışındaki faktörler de lastik aşınmasını etkileyebilir. Aşınmış süspansiyon parçaları ve tekerlek hizalaması, lastik aşınması ve performansında doğrudan rol oynar.
Görsel Muayene Sırasında Aranacak Lastik Sorunları
- Aşırı şişirme: Çok fazla hava basıncı, çoğunlukla lastiğin orta bölümünün yola temas etmesine neden olur. Bu, lastiğin kenarlarında daha az aşınma ile, esas olarak sırtın merkezinde aşınmaya neden olur.
- Düşük şişirme: Çok az hava basıncı, çoğunlukla lastiğin dış kenarlarının yola temas etmesine neden olur. Bu, merkezde daha az aşınma ile esas olarak lastiğin her iki kenarında aşınmaya neden olur.
- Lastiğin bir kenarında diş aşınması: Bu, genellikle tekerlekler hizada olmadığında meydana gelir.
- Düzensiz sırt aşınması: Buna genellikle çukurlaşma denir ve tekerleğin dengesinin bozulduğu veya amortisörlerin veya diğer süspansiyon bileşenlerinin değiştirilmesi gerektiği anlamına gelebilir.
- Dişin veya yan duvarın yükseltilmiş kısmı: Lastik karkasındaki kayışlardan birinin yanındakilerden ayrıldığını gösterebilir.
Sürüş Sırasında Aranacak Lastik Sorunları
- Olağandışı titreşim veya çarpma sesi: Titreşim veya çarpma sesleri, tekerleklerin panik durdurmada kilitlenmesi nedeniyle düz bir noktaya sahip olan dişleri olan veya kayışı ayrılmış bir lastiğin balanssız olduğunu gösterebilir.
- Bir tarafa çekme: Sabit bir hızda sürerken, bir tarafa çekme, aracın çekildiği araba tarafında yetersiz şişirilmiş veya hasarlı bir lastik olduğunu gösterebilir. Durum böyle değilse, bir fren sorunu veya kötü tekerlek hizalaması çekişe neden olabilir.
Lastikler aracınızın hayati bir parçasıdır. Onlar seninle yol arasındaki tek şey. Güvende kalın ve lastiklerinizin bakımının düzgün yapıldığından emin olarak biraz paradan tasarruf edin. Bakımlı lastikler daha uzun ömürlü olacak, yakıt verimliliğinizi artıracak, aracınızın sürüş performansını iyileştirecek ve en önemlisi genel yol güvenliğinize katkıda bulunacaktır.
1. Lastiklerinizi uygun şekilde şişirilmiş halde tutun.Yetersiz veya fazla şişirilmiş lastikler, düzgün şekilde hızlanmayabilir, frenlemeyebilir veya yön vermeyebilir. Basıncınızı en az ayda bir kez lastikler soğukken, yani yola çıkmadan önce kontrol edin. Muhtemelen bir ayarlama yapmanız gerektiğini göreceksiniz.
Ceptenalbur.com dikkat etmeniz gerektiğini düşünüyor:
- Araçların %70’inde şişme sorunu olan en az bir lastik bulunmaktadır.
- Araçların %23’ünde en az bir lastiği %20’den fazla düşük hava basıncına sahiptir ve bu da aracınızın yakıt tüketimini artırır ve lastiklerinizin ömrünü kısaltır.
İpucu: Basıncınızın ne olması gerektiğinden emin değil misiniz? Araç bilgi levhası, hem ön hem de arka lastikleriniz için uygun basıncı listeleyen küçük bir etikettir. Genellikle sürücü tarafında, ön veya arka kapıda bulunmaktadır. Bulamazsanız, kullanıcı el kitabınıza bakın. Lastiklerinizin yan tarafında bulunan sayıya güvenmeyin çünkü bu, önerilen lastik basıncı değil, maksimum lastik basıncıdır.
2. Lastiklerinizi düzenli olarak döndürün.
Lastiklerinizi döndürmek, ömrünü uzatacak ve performansı artıracaktır. Ayrıca lstiklerinizi her 10.000 ila 12.000 km’de veya altı ayda bir değiştirmeniz önerilir.
3. Bir tekerlek hizalaması alın.
Düzensiz diş aşınmasını önlemek için her yıl veya yaklaşık 25.000 km’de bir tekerlek ayarı yaptırın. Çukurlar ve demiryolu geçitleri gibi günlük darbeler, zamanla aracınızın lastiklerini kolayca kırabilmektedir.
4. Lastiklerinizin balanslı olduğundan emin olun.
Dengesiz lastiklere sahip olmak, hızlı lastik aşınmasına neden olabilmektedir. Lastiklerinizi her değiştirdiğinizde veya döndürdüğünüzde veya yeni bir tekerlek seti taktığınızda lastiklerinizin balans ayarı yaptırmalısınız.
5. Lastiklerinizi sık sık kontrol edin.
Lastik basıncınızı kontrol ederken, lastiklerinizi de görsel olarak inceleyin ve çatlak veya şişkinlik, lastikte sıkışmış nesneler, delinmeler ve düzensiz diş aşınması olup olmadığına dikkat edin.
6. Lastiklerinizi mevsime göre değiştirin.
Türkiye’de hem yaz hem de kış lastiklerinizin olması önerilmektedir. Her iki lastik türü de sürüş koşullarına uyacak şekilde farklı şekilde tasarlanmıştır. Kış lastiklerini yazın veya tam tersi şekilde kullanmak, lastiklerinizi beklenenden daha hızlı aşındırabilmektedir.
7. Lastikleri karıştırmayın.
Bir seferde bir veya iki lastiği değiştirmek daha uygun maliyetli görünse de, uyumsuz lastiklere sahip olmak hızlı ve düzensiz diş aşınmasına ve hatta mekanik sorunlara yol açabilmektedir.
8. Gerektiğinde lastiklerinizi değiştirin.
Lastiklerinizi ne zaman değiştireceğinize dair gösterge için lastik sırtına çok dikkat edin. Lastikler aşınma çubukları ile üretilir ve çubuk açıkta kaldığında bunları değiştirme zamanı gelmektedir. Ne arayacağınızdan emin değilseniz, Bluenose testini yapın. Bluenose’un yelkeni aşağı bakacak şekilde lastik sırtına bir kuruş yerleştirin. Yelkenlerin tepesini görebiliyorsanız, lastik aşınmıştır ve yeni bir tekerlek takımı almanın zamanı gelmiştir.
9. Patlak lastiklerin uygun şekilde onarıldığından emin olun.
Lastiğinize giren yabancı cismin delinmesinin ciddiyetine veya boyutuna bağlı olarak kolayca tamir edilebilir. Ancak uygun şekilde onarılması gerekir. Tamirciye götürün.
Lastik Şişirme Muayenesi
Lastiklerinizi uygun şekilde şişirmek, iyi bir gaz kilometre performansı sağlamanın ve lastiklerinizin ömrünü uzatmanın en kolay yollarından biridir. Aracınızın lastik basıncını en az ayda bir kez, basıncı inç kare başına pound (psi) olarak ölçen bir kalite göstergesiyle kontrol edin. Çoğu otomobil parçası mağazasında üç tip lastik basınç göstergesi mevcuttur: dijital, kadranlı ve kalem/çubuk tipleri. Dijital ve kadran tasarımları daha doğru ve okunması daha kolay olma eğilimindedir, ancak iyi bir kalem/çubuk göstergesi de işi yapacaktır. Benzin istasyonlarındaki hava hortumlarına yerleştirilmiş basınç göstergeleri genellikle kötüye kullanılır ve sıklıkla yanlıştır.
Tavsiye edilen lastik basınçları soğuk lastikler içindir. Bu nedenle araç kullanılmadan önce lastik basıncı ortam sıcaklığında kontrol edilmelidir. Lastikleri sıcak olan bir araçta lastik basıncını kontrol etmek, önerilen basınçtan 5 psi’ye kadar daha yüksek bir basınç okumasıyla sonuçlanabilir. Aracınızın lastikleri için önerilen şişirme basınçları, aracın kullanım kılavuzunda veya sürücü kapısı pervazına yapıştırılmış lastik bilgi etiketinde bulunabilir. Eski araçlarda etiket torpido gözünde veya yakıt deposu kapağının içinde olabilir.
Lastik Basıncının Kontrolü Önemlidir
1. Lastiğin supap kapağını çıkarın.
2. Göstergeyi lastiğin supap sapının üzerine yerleştirin ve kaçan havanın duyulmaması için sıkıca bastırın. Lastik göstergesi, lastikte ne kadar basınç olduğunu gösterecektir.
3. Lastiğin hava basıncını gerektiği gibi ayarlayın. Hava eklerken, havanın çıkışı durana kadar hava hortumunu valfe sıkıca bastırın. Tavsiye edilen hava basıncına ulaşana kadar, lastiğe giren hava miktarını belirlemeye yardımcı olması için basıncı birkaç saniyede bir kontrol edin. Lastiğin basıncı olması gerekenden fazlaysa, lastik valf gövdesinin ortasına bastırmak ve havayı boşaltmak için göstergesindeki nipeli kullanın.
10. Yedek lastikleri doğru şekilde saklayın.
Lastiklerin temiz, benzin, gres veya kauçuğu bozabilecek herhangi bir madde içermediğinden emin olun. Lastiklerinizi iç mekanlarda saklıyorsanız, doğrudan güneş ışığından veya ısı kaynaklarından uzak, temiz, serin ve karanlık bir yerde olduğundan emin olun. Bunları açık havada saklıyorsanız, lastiklerin yerden kaldırıldığından emin olun ve nem birikmesini önlemek için delikli su geçirmez kaplama kullanın.
